Door de hitte was er een algenexplosie ontstaan in mijn vijver dus ik had grote hoeveelheden waterplanten nodig om voor zuurstof en schaduw te zorgen. En snel ook. Zonder nadenken pakte ik twee grote Albert Heijn-shoppers en fietste naar de dichtstbijzijnde beek, de Dommel. Daar had ik namelijk sterrenkroos gezien.

NOODGEVAL

'Wat bent u aan het doen?' Zittend op mijn knieën met een homp kroos in mijn handen kijk ik op. Daar staat een meneer op leeftijd, type buitenmens, vest met veel zakken. 'Ik pak planten voor in mijn vijver.' zeg ik. 'Dat doe ik wel vaker.' (Alsof dat íets uitmaakt!) De man zegt 'mm' en loopt door. Snel stop ik de boodschappentassen vol en wacht tot hij ver genoeg weg is. Gauw naar huis. Ik word achtervolgd door een druipspoor en een schuldgevoel van hier tot gunder maar hey, het is een noodgeval. Dan, twee bochten verder, zie ik de meneer weer. Hij staat foto's van mij te maken. Ik weet: dit keer ben ik echt te ver gegaan.

STRUIKROVEN: BETER GOED GEJAT DAN WEGGEGOOID

Dit incident staat niet op zichzelf. In Nederland worden op grote schaal planten gejat. Individueel, en sinds kort ook in groepsverband. Of zeg maar gerust in bendes. Ik heb het over de Struikrovers, een landelijk netwerk van roversbendes die planten uit tuinen redden. Wordt er een wijk gesloopt? Dan roven zij samen met buurtbewoners de tuinen leeg en geven de planten een nieuwe bestemming.

Met een schop en kruiwagen disrupten deze Robins Hoods de bouwwereld en vergroenen ze onze steden. De plunderaars krijgen een heldenstatus. En het mooie is: ze creëren nieuwe verdienmodellen door jatten onderdeel te maken van de keten. Een plant heeft nu geen prijskaartje meer, maar een verhaal. En een nieuwe waarde die sociaal is, en circulair. Beter goed gejat dan weggegooid dus.

KLINKT MOOI, MAAR WAT ZEGT DE WET?

Artikel 314* uit het Wetboek van strafrecht 'Diefstal en stroperij' windt er geen doekjes om: zelfs het oprapen van een 'aan een ander toebehorend ' blaadje of vrucht, geldt als stropen en kan tot maximaal een maand gevangenisstraf leiden. Of een geldboete. De vraag is dus wat die eigenaar van dat blaadje (of van twee boodschappentassen vol kroos) daarvan vindt.

WELKE REGELS HANTEREN NATUURBEHEERDERS?

In het Handboek Handhaving van Waterschap de Dommel staat één zinnetje over 'diefstal van planten'. Dat het na een melding wordt aangegeven bij de politie en dat het waterschap niet zelf strafrechtelijk optreedt. Uit hun meer dan 100 pagina's tellende boekwerk wordt mij duidelijk dat ze andere problemen aan hun kop hebben zoals illegale lozing van water en dumpen van synthetisch drugsafval. De KNVV Vereniging voor Veldbiologie hanteert grofweg dit: hou je aan de plaatselijke regels, verstoor niks, neem geen beschermde soorten en plunder niet. Staatsbosbeheer onderschrijft deze regels voor wildplukken en maakt het nog iets concreter:

250 GRAM VOOR EIGEN GEBRUIK. EEN CHAMPIGNONBAKJE.

Kijk, hier kan ik iets mee. In die waterplantenshopper van mij passen 16 champignonbakjes. Keer twee dus 32 in totaal. Gevangenisstraf, zonder twijfel.

Lekker verwarrend dit. Je bent een crimineel, maar toch ook weer niet. Komt dat misschien doordat we ergens een diep besef hebben dat planten eigenlijk van niemand kunnen zijn, ook niet van Staatsbosbeheer? En is het champignonbakje een slimme truc om de aandacht hiervan af te leiden? ("Nee, echt iedereen mag van uw vruchten plukken Moeder Aarde, kijk maar. Dat hebben we geregeld met een champignonbakje.").

Veel wildplukplezier deze herfst! Stop je champignonbakje eens vol met paddestoelen. Is het kringetje weer rond. 😀

////\///\////\///\///\\///\\///\///\

BRONNEN

*Artikel 314 Wetboek strafrecht:

"Hij die, zonder geweld of bedreiging met geweld tegen personen, geheel of ten dele aan een ander toebehorende klei, bagger, ongesneden veen, zand, aarde, grind, puin, mestspeciën, zoden, plaggen, heide, helm, wier, riet, biezen, mos, onbewerkt en niet vervoerd hak- of sprokkelhout, ongeplukte of afgevallen boomvruchten of bladeren, te veld staand gras of te veld staande of na de oogst achtergebleven veldvruchten wegneemt, met het oogmerk om zich die voorwerpen wederrechtelijk toe te eigenen, wordt, als schuldig aan stroperij, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een maand of geldboete van de tweede categorie." (Uit: Artikel 314)

Meer informatie:

• Staatsbosbeheer regels wildplukken
• KNVV Vereniging voor veldbiologie over wildplukken
• Handboek Handhaving Waterschap De Dommel:
• Alles over Struikroven: www.struikroven.nu

Afbeelding eerste wetboek van strafrecht van Nederland:

• C.F. van Maanen, Crimineel Wetboek voor het Koningrijk Holland, Den Haag, Ter Koninklijke Staatsdrukkerij , 1809, 1e druk